Een bodemloos vat kun je niet vullen

Autor/en
Hans-Werner Sinn
Press Article by Hans-Werner Sinn, Trouw Zomertijd, 11.08.2012, p. 11-13

Hetwurde tijd om na te denken overnieuwe manieren cm de Europesecrisis op te lossen, want de huidigereddingsstraregie heeft nier gewerkt. De crisislanden worden nu al voor het vijfde jaar met goedkope leningen van de Europese Centrale Bank en de Europese statengemeenschap onderhouden. In rotaal hebben de Europese Centrale Bank, de EU, de eurolanden en het Internationaal Monerair Fonds volgens actuele berekeningen van ons onderzoeksinstituut rond de 0,53 biljoen euro ter beschikking gesteld. Geholpen heeft deze ruirn anderhalf duizend miljard niet. De crisis gaat door, want eco bodemloos vat kun je niet vullen. Als het reddingsfonds ESM vomit benur wordt, zullen de hulpbedragen zelfs zijn opgelopen tot 2,2 biljoen euro. Als de zes crisislanden Griekenland, Ierland, Portugal, Spanje, 'lane en Cyprus - niet meer aan hun verplichtingen kunnen voldoen, de eurezone ronden verlaten endos niets meet terugbetalen, dan verliest Duitsland 771 miljard euro. Per Duitser is dat 9.400 euro. Frankrijk krijgt een vergelijkbaar verlies te verwerken (8.900 Als de zes crisislanden Met meer aan hun verplichtingen kunnen voldoen, Rost dal alle Europeanen geld, De Nederlanders Icrijgen de hardste Idap: het kost ze 9.900 euro per persoon euro per hoofd tonde bevolking), net als België (9.300), Oostenrijk (9.50o), Slowakije (4.800) en Finland (9.soo). Nederland krijgt de hardste klap: 9.900 euro verlies tom elke Nederlander. De politici en economen die deze boers juist vinden en kritiek crup verwerpelijk, zouden het publiek mueren uitleggen hoe zuj zich de voortzetting hiervan voorstellen. Hoeveel jaar willen Scalinata deila Trnita dei Monti de Spaanse Trappen in Rome FOTO'S COLOURBOX Zr nog vasthouden aun ero politiek van lakse begrotingsregels? Meet vanaf nu eeuwig een keynesiaanse schuldenpoliriek worden bedreven onde crisis in te dammen? De problemen van de eurozone laten zitto met steeds meet schulden flier oplossen. In plaars daarvan hebben we radicale schuldsaneringen nodig in de betrokken landen, die niet ten laste ran de belastingbetaler gaan maar van hen die het krediet hebben verleend. Ben grunt deel van het geld is hoe dan oak verloren, en hoe eerder de crediteurs hun verlies marten nemen, des te sneller kunnen we het probleem achter uns la - ten. Onvermlidelijk is vooral dat de relatieve prijzen veranderen. Griekenland en Portugal marten circa dertig procent goedkoper worden en Spanje altijd nog twintig procent om weer concurrerend te worden. Als we deze herschikking van de prijzen niet willen, muet de redderij eeuwig doorgaan want als ze ophoudt wordt her weer crisis. De eurozone is geen homogeen land met een eigen munt. Zr beschikt niet over de machtsmiddelen van een soevereine staat die nodig zijn om te voorkomen dat de boel uit elkaar valt.

Aun de andere kant: de eurozone bestaat uit meer dan vaste wisselkoersafspraken die je lunar opzegg,en als de interne spanningen te groat worden door verschillen in inflatie. Wat we nodig hebben, is een middenweg tussen het dollarsysteem in deVS en col stelsel van vaste wisselkoersen. Deze middenweg kan cell 'open muntunie' zijn met geassocieerde leden, landen die volledig lid zijn geweest maar die nu tijdelijk hun eigen munteenheid terugltrijgen met de optie am later weer volledig mee te doen. Die status is aanrrekkelijk vox landen die zichzelf de harde weg willen besparen die nodig is om binnen de eurozone te blijvero sede devaluatie, dat wil zeggen lagere Ionen en prijzen. De geassocieerde leden krijgen bij de uittreding en de tijdelijke herinvoming van etas eigen munt hulp van de andere leden, maar moeten hervormingen doorvoeren als ze temp willen kernen. Tegelijkertijd moet de Europese integ,ratie verdergaan. Europa heeft vooral behoefte ami ceo uniform stelsel van regulering van de banker); die kunnen dan naar elkaar toegroeien, terwirl ce elkaar niet doodconcurieren met regels die van land tot land verschillen. Om te voorkomen dat Noord-Europa voortdurend geld inter overmaken naar het zuiden, zijn er harde begro- Het is duidelijk dat in het zniden reusachtige verliezen moeten worden genomen; onroerend goed heeft zijn tvaarde verloren, leningen aan bedrijven zijn niets meer waard tingseisen nodig. De markten nemen dan weer het voortouw, niet de Europese Centrale Bank: beslissingen over beleggingen horen thuis bij beleggers die zelCde risico's dragen, niet bij centrale bankiers. De tijd van garanties en verzekeringen is voorbij; die sluitje alleen afachter ceri 'err sluier van onwetendheid', als er nog geen ramp is gebeurd. Maar die ramp heeft rich allang voltrokken. Vorm een verzekering is her te laat. Het is duidelijk darin her cuiden reusachtige verliezen moeten worden genomen; onroerend good heeft zijn waarde verloren, leningen aan bedrijven zijn rulers rneer waard. lk pleit vuoi het volgende: strenge beperkingen van de uitgaven en gelijktijdige vergroting van her conosnentievetmogen. Daarbij homt dot je de geldpers niet aanzet. Maar her Inkt crop dat de mensen die de besluiten nemen (en hun raadgevers) zich bevel op glad ijs begeven en iedereen laten opdraaien voor de schulden van her cuiden.

Hans-Werner Sinn is hoogleraar in de economie en voorzitter van het economisch onderzoeksinstituut ifo in Muenchen. Venin Varoufakis' artikel 'A Mental E&periment for establishing the relative mood for solving the Crisis in Europe, in Britain & in the USA,' plaatste de auteur op zijn website (yanisvaroufakis.eu, 23/7). Wirtschaftswoche 29 (17/7) publiceerde het artikel van Hans-Werner Sinn under de titel 'Die offene Währungsunion'.